مهارت گوش دادن

گوش دادن یکی از مهمترین مهارتهای مورد نیاز مدیران، صاحبان کسب و کار و فروشندگان حرفه ای است. این مهارت بسته به این که شما تا چه به آن تسلطیدا کرده باشید  می تواند تأثیر مستقیمی بر کارآئی شما داشته باشد.

مهارت گوش دادن برای

• کسب اطلاعات

• درک طرف مقابل

• یادگیری

• و ایجاد صمیمیت

به کار می رود.

متاسفانه  برخی از تحقیقات نشان می دهد که افراد تنها 25 تا 50 درصد حرفهای مخاطب خود را به یاد می آورند و این یعنی حداقل به  نیمی از حرفهای وی توجه نکرده اند.

در نظر بگیرید که وقتی شما به نیمی از حرفهای مدیر، همکار یا مشتری خود گوش نکرده اید چه  اطلاعاتی را از دست داده اید و این اطلاعات تا چه حد می توانست در موفقیت شما دخیل باشد.

خوشبختانه مهارت گوش دادن را می توان بهبود داد و با ارتقای این مهارت می توان به سطوح بهتری از ارتباطات و تاثیر گذاری در مذاکرات دست پیدا کرد.

دستیابی به مهارتهای ارتباطی نیاز به سطوح بالائی از خودآگاهی دارد. شما با شناخت تیپ شخصیتی و سبک ارتباطی خود می توانید روش ارتباط خود با دیگران را بهبود بدهید و تأثیر بیشتری بر دیگران داشته باشید.

برای اینکه شنونده بهتری بشویم می توانیم از روش شنیدن فعال استفاده کنیم. با استفاده از این مدل شما نه تنها سعی می کنید که کلمات مخاطب خود را به خوبی بشنوید بلکه تلاش می کنید تا پیام وی را به صورت کامل بفهمید.

در این مدل شما باید کاملا به طرف مقابل توجه کنید و تلاش کنید که چیزی حواس شما را پرت نکند، به خصوص اینکه ما گاه در هنگام شنیدن سخن دیگران در ذهنمان دنبال پاسخ آن می گردیم.

اگر تمرکز بر سخنان طرف مقابل برایتان مشکل است . سعی کنید که کلماتی را که به کار می برند در ذهن خود تکرار کنید. این کار باعث افزایش تمرکز می شود.

برای افزایش مهارت شنیدن باید به مخاطب خود نشان بدهید که به حرفهای او توجه دارید. اهمیت این مسأله در این است که اولاً گوینده احساس نکند با دیوار حرف می زند و ثانیاً به مصداق مثل “مستمع صاحب سخن را بر ذوق آورد” او را تشویق به ادامه سخن گفتن کنید.

برای اینکه شنونده فعالی باشید و مطمئن شوید که سخنان گوینده را کاملاً درک می کنید به 5 توصیه زیر عمل کنید:

توجه کنید

به حرفهای گوینده تمرکز کنید برای این منظور:

• به گوینده مستقیم نگاه کنید بهترین نقطه برای نگاه کردن که گستاخانه نباشد نگاه کردن بین دو ابروی گوینده است.

• افکاری را که حواس شما را پرت می کند کنار بگذارید.

• به عوامل محیطی که ممکن است حواس شما را پرت کند توجه نکنید.

• به زبان بدن گوینده توجه کنید.

• در ذهن خود به دنبال پاسخ مطالبی که می شنوید نباشید. یادداشت کردن نکته ای که نیاز به پاسخ دارد می تواند به شما کمک کند که ذهنتان به دنبال پاسخ نرود.

نشان بدهید که گوش می دهید

به زبان بدن خود توجه کنید. حالات بدن شما باید نشان بدهد که به گوینده و حرفهای او توجه دارید:

• گاه به گاه سر خود را به علامت اینکه متوجه سخنان گوینده هستید تکان بدهید.

• لبخند بزنید. از حالات چهره خود کمک بگیرید و ماسک بی احساسی و بی تفاوتی را از چهره خود بردارید.

• حالات بدن خود را زیر نظر بگیرید که باز باشید.( چیزی را بین خود و گوینده حائل نکنید مثلاً کیف، پاهای خود را روی هم نیاندازید، دست به سینه ننشینید.) و بین بدن خود و گوینده زاویه ایجاد نکنید.

• گوینده را با گفتن کلمات یا اصواتی مانند “بله” و”هوم” به ادامه سخن تشویق کنید.

• این پا و آن پا نشوید و به ساعت خود نگاه نکنید. اگر عجله دارید بهتر است جلسه را به زمان دیگری موکول کنید

بازخورد بگیرید

فرضیات، باورها و قضاوتهای ذهنی شما می تواند مانند فیلتر عمل کند و موجب تحریف سخنان گوینده شود. وظیفه شما بعنوان یک شنونده این است که در وهله اول کاملاً سخنان گوینده را بفهمید. برای اینکه مطمئن شوید که واقعاً منظور گوینده را می فهمید از این روشهااستفاده کنید:

• آنچه را که شنیده ایدو فهمیده اید دوباره بازگو کنید:”پس شما فکر می کنید که….” یا “شما فرمودید که…..”. بدین ترتیب اگر اشتباهی در فهم شما رخ داده باشد گوینده آن را اصلاح می کند.

• سؤالاتی برای روشن شدن نکات مبهم بپرسید:” من متوجه این نکته آخر نشدم لطفاً کمی نوضیح بدهید.”

• گاه به گاه نکاتی را که گوینده گفته است خلاصه کرده و تیتر وار بیان کنید:” پس تا اینجا شما فرمودید که…. “

قضاوت نکنید

هنگام گوش دادن اظهار نظر شخصی نکنید، راه حل ارائه ندهید. حتی اگر صد درصد مطمئن هستید که حرفهایش غلط است به میان سخنان وی نپرید. قبل از بیان مطالب خود اجازه بدهید که سخنان گوینده کامل شود. گوینده ای که حرفهای خود را زده است برای پذیرش شما ذهن بازتری دارد.

به صورت مناسب پاسخ دهید

گوش دادن فعال مدلی برای کسب اطلاعات و فهم درست مخاطب است. وقتی کاملاً مطمئن شدید که نظرات گوینده را فهمیده اید. اگر لازم است که اشتباهات او را تصحیح کنید یا نقطه نظرات خود را بیان کنیدای نکات را رعایت کنید:

• صادق باشید و با درستی و شفافیت پاسخ بدهید.

• نظرات خود را با احترام کامل به عقاید طرف مقابل بیان کنید.

• آن گونه که گوینده انتظار دارد با او رفتار شو د با وی رفتار کنید.

محمدرضا حق پرست